Apple ın ileri teknoloji ürünleri çok dikkat çekiyor. Dünyaya yayılmış kullanıcıları için harika ürünler tasarlıyor. Bu ürünlerin hepside bu marka ile özdeşleşen adam tarafından tanıtıldı.(2011 de ölümüne kadar) Uyuşturucu kullanan üniversiteyi bırakan bu adam dünyadaki en başarılı şirketlerden birini nasıl yaratmıştı ? Bu Steve Jobs` un apple ı evinin garajından küresel hükümdarlığa nasıl taşıdığının hikayesi... Okuyup araştıracak ve öğreneceğiz.

Apple hiç bir zaman tümüyle geleneksel bir şirket olmadı. Kökenleri 1969 ve 70 lerde ki California` ya kadar uzanır. Genç Steve Jops kendini burda çarpışan iki dünyanın ortasında bulmuştu : hippi hareketi ve bilgisayarlar.

Universitede  Daniel Kottke ile tanıştı. Eski alışkanlıklarını bırakıp yeni hayatına uyum sağladı. Steve Jobs hepe oldu ve kişisel özgürlük anlayışına girdi. Jobs ve Danielin arkadaşlıklarının temeli Şimdi burda ol isimli kitaba dayanıyordu. -Kitap Hindistana yapılan bir yolculukta bazı uyuşturucuların naptığını öğrenmek için kutsal birini arayışı konu alır- Jobs ve Daniel Hindistana kendi yolculuklarını düzenlerler. Steve Jobs orada uyuşturucu ile tanışır. Ayrıca bir hafta boyunca elma yiyerek yaşamayı denerler. Jobs daha sonra bunun hayatında ki en büyük deneyim olduğunu dile getirmiştir.

Jobs karşı kültürden ilham alarak toplumun yeniden şekillendirilmesi gerektiğine inanıyordu ama karşı kültürlü insanların bütün düşüncelerini taşımıyordu. Bir çok hepe bilgisayarları baskı aleti olarak görüyor. Büyük şirketlerin diğer büyük şirketleri geliştirmek için üretiliyordu. Jobs evinde elektronik cihazlarla deney yaparak büyümüştü. Henüz okuldayken büyük bir şirkette çalışıyordu. Orada kaderini şekillendirecek olan Steve Wozniak ile tanıştı. Hepe görüşüne rahmen Jopsun zalim bir çizgisi de vardı.Yeni kurulan bilgisayar şirketi Ateri ondan bir oyun tasarlamasını istemiş. Jops bunu Steve Wozniak`tan 4 günde yapmasını ister ve Ücreti de yarı yarıya paylaşmayı teklif eder. Wozniak siparişi teslim etmek için durmadan çalışır ama daha sonra Jobs  ona teklif ettiği paranın yarısından daha azını verdiğini söyler Wozniak.

Apple ın tohumları Wozniak ın Steve Jops u kendin yap teknoloji meraklılarının oluşturduğu yer altı dünyası ile tanıştırmasıyla atılmış olur. Wozniak Jobsu bu kulübe getirip kendi yaptığı yeni bilgisayarını gösterecektir. Bu bilgisayar daha ilerde apple one olacaktı.
APPLE ONE
1976 yılında Wozniak ve Steve Jobs  apple one ı Jobs un oturduğu evin garajında satmaya başlar. Apple ın bir şirket olarak doğuşu satış zekasına sahip bir hepe olan Steven Jobs tarafnsan atılmıştır. Jobs daha sonra bu işi neredeyse şans eseri kurduğunu itiraf etmiştir. Apple bu adamlar tarafından kendi bilgisayarlarını yapmak amacıyla kuruldu. Yakın arkadaşları ilk örneği yaptıklarında buna sahip olmak istediler. Kısacası apple büyük bir şirket kurma isteği ile değil kendilerine ve yakın çevrelerine bilgisayar yapmak için kuruldu.

"Hem zengin Hemde önemli biri olmanın yolu şirketlerdi ve Jobs her zaman önemli biri olmak istediğini söylemiştir. Yani girişimcilik kısmını anlamış ve buna felsefi bir bakış açısı getirmiştir: İnsanlara iyi şeyleri böyle ulaştırırsın demiştir" Wozniak.

Wozniakın yaptığı ikinci bilgisayarla Apple hızlı bir şekilde yükselmiştir. 1997 piyasaya çıkarılan apple 2 renkli ekranı olan ilk bilgisayardı. Sonraki üç yıl içinde satış miktarı çok hızlı büyüyerek 150 milyon doların üzerine çıktı. Böylece Apple bir evin garajından kişisel bilgisayar endüstrisinin tepesine taşıdı.  Wozniak makine yapmak için iyi bir zekaya sahipti Jobs ise onları tanıtmayı biliyordu.

APPLE 2

Apple 1980 de halka açıldığında 1956 da Fordun yaşadığından beri ilk defa bu kadar büyük bir hisse talebi söz konusuydu. Bu boyutta bir başarı Apple ı değiştirmişti. Halka açılan her sirketin yaptığı gibi o noktadan sonra dünyayı değiştirmek değil hisselerin değerini yükseltmek için çaba gösterdi. Bu sayede şirket 1980 in sonunda 2 milyar dolar değerindeydi ve Steve Jobs un çeyrek milyar doları vardı. Kadın ve erkekler Apple a para akıtırken henüz 25 yaşında olan Jobs onlar tarafından pek ciddiye alınmıyordu. Şirket yönetim kurulu başkanıydı ama çevredeki insanlar onun o koltuğu hak ettiğini düşünmüyordu. Kişisel bilgisayar sektöründe rekabet yoğunlaşırken IBM apple 2 ye karşı cevabını piyasaya sürdüğü IBM PC ile verdi. Bu 15 yıllık bir savaşın ilk atışıydı. Bundan sonra appel bu sektörde liderlik ten 2. sıraya düşmüştü ve zamanla  gerilemeye devam etti.

IBM PC

Apple ın deneyimli bir genel müdüre ihtiyacı vardı. Şirket giderek zorlasan bu zamanları böyle aşabilirdi. Steve Jobs un bu arayışı onu New York ta o sıralar bir meşrubat şirketinin başkanlığını yapan Jonh Sculley e götürmüşdü. Steve Jobs un Jonh Sculley i ikna etmesi is dünyasının efsanelerinden olmuştur. Sculley Apple ın tam olarak ne yapması gerektiğini bilen bir pazarlama uzmanıdır buna rahmen bir kaç ürün istenen başarıyı kazanamayınca Apple 2 den elde edilen gelirler şirketi ayakta tutuyordu. Apple ın geri dönüş umutları yeni bir kişisel bilgisayar yapmaktan geçiyordu: Macintosh. -Oda ismini bir elma türünden almıştır.- Bundan sonra sirketin teknolojiye yaklaşımını tanımlayacak bir üründü. Macintosh bir yılda yapılması planlanırken yapımı üç yıldan fazla sürdü. Jobs kullanımı kolay bir Macintosh istiyordu. Bir faresi ekranında ikonları olacaktı. Bunlar uygun fiyatlı bir kişisel bilgisayar için ilkti.
Yakında başka bir sirketin araştırma bölünü vardı. Burası ilham verici fikirlerle dolu bir çeşit hayal mekanıydı. Steve Jobs bir sürü fikrin bulunduğu bu değerli depoya bakmak için kendini paralıyordu. Bu şirket Apple'a yatırım yaptıktan sonra Jobs u davet ettiğinde aradığı fırsatı buldu. Burası Steve Jobs a bir fare ile ekranında ikonları olan bir bilgisayari nasıl kontrol edeceğini göstermişti.

O dönem de fare iş bilgisayarının pahalı bir parçası olarak görülüyordu. Steve Jobs un istediği farenin 3 temel ozelligi vardır.
Maliyeti 15 dolardan ucuz olmalıydı.
En az iki yıl dayanabilmeliydi.
Bir masanın yada metalin üzerinde çalışmalıydı.
Bu günümüz farelerinin ilki olacaktır. Steve Jobs olan bir teknolojiyi daha verimli bir hale getiriyordu. Bundan sonra 30 yıl boyunca yapacağı gibi. Macintosh kolay kullanılabilir olmasının yaninda Jobs estetik bir duyarlılık getirmişti. Yıllardır Zen metitasyonun takipçisi olarak basiylikteki güzelliğe inanıyordu.

Apple ın geleceği artik Macintosh a bağlıydı ama onun iç ve dış güzelliğini mükemmel hale getirmek iki yıl sürmüştü. Sonunda ocak 1984 te Steve Jobs ın gösterişli tarzıyla tanıtıldı ve piyasaya sürüldü. Macintosh Jobs un teknoloji nasıl olmalı konusundaki düşüncelerinin damıtılmış haliydi diyebiliriz. Kullanımı kolay kişisel ve sıradan insanlarin hayatlarını değiştirmek için tasarlanmıştı ama ne kadar iyi okursa olsun fiyatı 2500 dolardı ve IBM PC den yaklaşık 1000 dolar daha pahalıydı. Satışlar en iyi haliyle bile beklenilenin yarısı olmuştu ve şirket para kaybediyordu. Bu nasıl tamir edilebilirdi ?
Bu baskı altında fikir ayrılıkları ortaya çıkmaya başladı. En büyüğü ise Steve Jobs ile onun genel müdür yaptığı Jonh Sculley arasındaydı. İki adamda Apple ın geleceği için savaşa girmişti. Jonh Sculley o dönemde kendisinin nakit akışına odaklandığını söylüyor. Steve Jobs ise Macintosh un fiyatını düşürmeyi ve pazarlama yapmayı istemiş. 30 yaşında ki Steve Jobs kendine zor bir düşman seçiyordu. Jonh Sculley tecrübeli, oyunun nasıl oynanması gerektiğini bilen biriydi, Steve Jobs ise henüz öyle değildi. Yönetim kurulu Sculley ile ayni fikirdeydi ve Steve Jobs un macintosh bölümünden ayrılmasını istediler. Boylece kendi yarattığı şirketten zorla uzaklaştırılmış oldu. Onun için aşağılayıcı bir başarısızlık.... Steve Jobs u kovmak isini şekerli su satarak öğrenmiş biri için bayağı kolay bir şeydi. Jobs bir tane hisse harici kurduğu şirketle bütün bağını kopardı. Bir tane hissesini elinde tutup geriye kalanı yüz milyon dolardan fazlasına sattı.

İMACİNTOSH VE STEVE JOBS
Steve Jobs sonraki 11 sene hiç vazgeçmedi. Next isimli yeni bir şirket kurdu. Donanımlı bilgisayarlar yaptı.  Kutuları magnezyumdan olan bu bilgisayarların fiyatları yüksekti. Çok iyi satış yapamadı. Yaptığı bilgisayar yeni bir next bilgisayar çıktığında haber veriyordu. Steve Jobs insanların bilgisayar yolu ile iletişime geçmesi gerektiğini anlamıştı. Ayrıca zor durumdaki ileri teknoloji animasyon şirketi Pixar a tam 50 milyon dolar yardim etti. Böylece ilk animasyon filmi olan oyuncak hikayesi  gişe rekorları kırdı ve Pixar ın halka açılması Stev Jobs ı çok buyuk bir zengin yaptı. Hepe bilgisayar ustası artık Holiwood da oynuyordu.
Dünyalara sahip olmuştu ama Apple a sahip değildi. Apple dan ayrılmasından sonra 11 yıl içinde bilgisayar pazarı çok belirgin bir şekilde değişti. Microsoft bu sektör de baskın güç olmuştu. Kişisel bilgisayarların %90`ında kullanılıyordu.  Apple ise diğer üreticelerin yazılımların ve makinelerin  kopyalarını yapmasına ve satmasına izin vermişti. Bu donemde Apple ciddi bir tehlikedeydi müşteriler kitleler halinde ayrılıyorlardı. Hatta o donemde Apple için hobi dükkanlarına gitmelerini artık Apple bilgisayarın olmayacağını söylemişlerdi.
Steve Jobs Nextte iken onun güçlü işletim sistemini geliştirmeye odaklanmıştı. İşte Apple ın böyle bir işletim sistemine ihtiyacı vardı. Apple ın bir teknik sorunu next in ise maddi sorunları vardı. Apple Next i 400 milyon dolara satın aldı. İhtiyacı olan yeni işletim sistemine ve Steve Jobs a sahip olmuştu. Bir kaç gün sonra Apple ne kadar büyük bir sorunun içinde olduğunu açıkladı. Yaklaşık 1 milyar dolar kaybedeceklerini duyurmuştu. O zamanlar 1 milyar dolar Apple için çok büyük bir paraydı. Steve Jobs Apple ın para kaybını durdurmak için hemen kararlı bir şekilde harekete geçti. İlk olarak kopya ürünlerin satışını durdurdu. Yazılımların kopyaları Apple a her satıştan 8-10 dolar kazandırıyordu ama Steve Jobs daha büyük düşünüyordu. Bir bilgisayarla satarak şirket her satıştan 500 dolar kazanabilirdi. Nextte ve Pixar da öğrendiği her şeyi şirketine öğretiyordu. Jobs a gore odaklanmak önemliydi daha az ürün üretirlerse başka başarılı olacaklarını biliyordu. Jobs 1000 üründen 100 ürüne düşürmekten değil sadece bir avuç ürün üretmekten bahsediyordu. Steve Jobs ın şirketi geri dönüşünü sağlayacak kalitede bir ürüne ihtiyacı vardı ve tanınmayan bir Apple çalışanı İngiliz tasarımcı  Jonathan Ive hiç alışılmadık bir örnek üzerinde çalışıyordu. iMac saydam tasarımlı olacaktı. Bu ürünün piyasaya sürülmesi ile onun detaylara gösterdiği özen toplum tarafından ilk defa açıkça görüldü. Böylece bu olağan üstü saydam nesne ortaya çıktı. iMac in çarpıcı bir tasarım internete baglanma özelliği ile de desteklenmişti. iMac çok büyük bir basari kazandı ve Apple ı yeniden kâra geçirdi. Bilgisayar öyle bir pazarlandı ki daha önce bilgisayarla ilgilenmeyen insanların bile dikkatini çekmeyi başardı. Satışların 3 te 1 ini bu insanlar oluşturdu. Artik Apple ın merkezinde yeni bir ortaklık vardı. Jonathan ve Jobs ortaklığı...

İMAC

Teknolojiler yeni yüz yılın başlangıcın da hızlıca değişiyordu. Tüketiciler fotoğraf makinesi ve müzik çalar gibi yeni dijital araç gereçler almaya başlamıştı. Bilgisayar video, müziği ve diğer medya dosyalarını saklayacak ve oynatacak kadar güçlü hale gelmişti. Apple gizli bir şekilde kendi dijital aletinin üzerinde çalışmaya başladı. Giderek dijitalleşen hem şirketlerde hem dünyamızda devrim yaratacak bir ürün.  Böylece ilk ipod ortaya çıktı. Hafızası yüksek boyutu küçük bir sabit diski olan bir tasarım harikası yapmışlardı. 1980 lerde fare olayında olduğu gibi Jobs ve Apple mp3 çaları icat etmemişti ama onu tüketiciler için yeniden tanımladılar. İpod 1000 şarkı sağlayabilirdi ama gerçek yenilik Jonathan ın tasarımında yatıyordu. Bu üründe geçmişin aksine Apple talebin yüksek olmasını beklemeyecekti. Talebin altında üreteceklerdi ve böylece çok isteyen şehirlerin ihtiyacını anında karşılık vererek piyasaya çıkaracaklardı. (Ben buna pazarlama sanatı diyorum) Apple devinim kazanmıştı. İpod büyük bir hızla Amerika da ve ötesinde bir numaralı dijital müzik çalar olmuştu. Aniden her yer de görüldü. Basarısı şirketi yeni bir rotaya çevirdi. Apple küresel bir olgu olma yolunda ilerliyordu. Kendini tüketici elektroniği şirketi olarak tanımlayan Apple bu konuda ikinci adımını attı : kişisel tüketici elektroniği mağazaları açacaktı. Bu mağazalar ürünleriyle uyumlu olacaktı. Dükkanların nasıl görüneceği Steve Jobs tarafından karar verilmişti. Hatta cam merdivenlerin Amerika ile ilgili patentini almıştı. Apple dünyada ki kabilesi büyüdükçe dünyada ki programlamayı ve perakendeyi kendi sloganlarını izleyerek yeniden keşfetti. FARKLI DÜŞÜN

İLK İPOD

Bundan sonra Apple bir başka devrim yaratan girişim de bulunacaktı. Steve Jobs dijital çağda içeriğin her şeyin anahtarı olduğunu anlayan kişilerden biriydi. İpod bilgisayarda ki müziklerle eşleşerek onları cebinize indirecek bir şekilde tasarlanmıştır. Steve Jobs un ipod için müziğe ihtiyacı varken müzik sektörünün kendi sorunları vardı. Napster gibi ortaya çıkan dosya paylaşım siteleri endüstrinin para kazanma yolunu tehdit ediyordu. Bu krizle karşılaşan müzik sektörü Napsterı kapattırmaya ve bedava müzik indirenlerin mahkemeye vermeye çalıştı. İpotten çekiniyorlardı. Buna rağmen müzik sektöründen bazıları Apple ın yardımcı olabileceğini düşünüyorlardı. 2002 yılında müzik şirketi yöneticilerinden oluşan temsilciler Apple ın merkezine giderek nasıl is birliği yapabileceklerini konuşmak istediler. Steve Jobs onların fikirlerine pekte sıcak bakmıyordu. Jobs a gore müzik şirketlerinin İnternet kullanıcılarını anlamadığı çok açıktı. Onlara ısrarla dosya paylaşımı yapan insanları yenmenin bunu cezalandırmaktan değil makul bir şekilde fiyatlandırılmış bir alternatif sunmak olduğunu söylüyordu.





Bir yıldan kısa bir surede büyük müzik şirketleri Apple ın  iTunes mağazasına katıldı. İTunes mağazası ilk haftası 1 milyondan fazla şarkı sattı. O kadar başarılıydı ki İlk yılın sonunda avantaj içeriğin sahiplerinden Apple a doğru çok hızlı bir şekilde el değiştirmişti. İpotler Apple itunes sayesinde müzik sektörü üzerinde büyük bir güç kazanıyordu. Karşılığın da iTunes un revanşta olması ipod satışlarını arttırdı. Steve jobs un sonraki projesi onun temsil ettiği her şeyi bir araya getirecekti.Şirketin daha önce girmeyi hiç düşünmediği bir alana cesur bir adim olacaktı. Yıllardır var olanı değiştirip çalışma biçiminde devrim yaratacak ve Apple a milyarlar kazandıracaktı. Steve Jobs bir şeyin farkındaydı Apple bir yazılım şirketiydi ve girecekleri sektörde mücadele edecekleri tüm şirketler donanım şirketiydi.



Apple ın iPhone u pazarda en hızlı satan telefon olmuştu. İnsanlar onu sadece telefon etmek için almıyordu. İPhone u farklı kılan şey uygulamalarıydı. İPhone alışverişten aşka kadar her şeyin yakınlarda bulunmasını sağlayan indirilebilir yazılımlar dünyasına açılan bir kapıydı. Apple bu uygulamalar sayesinde kapalı sistemini sadece yeteri kadar açarak en son ipodları iPhoneları ve ipadleriyle biz onları aldıktan sonra bile paranın akmaya devam etmesini sağladı. Para sürekli geliyordu hatta öyle bir şey oldu ki Apple kısa bir sure Exam mobile i geçerek dünyanın en değerli şirketi oldu. Apple çok karlı bir şirket ama sanmış olabileceğiniz kadar baskın değil. Pazar payı düşük. Özellikle bilgisayar sektöründe ama inanılmaz kar ediyorlar. Apple güçlü bir şirket hiç bir şeye kayıtsız kalamaz çünkü artık kaybetmelerinin tek yolu arkalarından sessizce gelen, onlardan daha iyi bir şey yapmış bir şirket.

İPHONE VE İPAD

Steve Jobsun ölümüne sebep olan kanseri duyurduğunda (ölmeden 6 yıl önce ) söylemediği bir şey vardı o ameliyatını 9 ay ertelemiş, alternatif tedaviyi denemişti. Kanserde bu sırada yayılmıştı.



Bu makale şahsım tarafından belgesel ve makalede ismi geçen kişilerin biyografilerinden derlenmiştir




Hiç Uluslar Arası Uzay İstasyonunun nasıl inşa edildiğini merak ettiniz mi ? Cevabınız evetse  Aşama Aşama Uluslar Arası Uzay İstasyonunun İnşaası isimli makalemi okumalısınız.