20 Mart 2016 Pazar

Yanımızdan Hızla Geçen Arabanın Sesi Neden Değişir ?


Bilimsel kafe





Neden yanımızdan geçen hızlı bir arabanın sesi değişir ? 


Ses perdesi dalgalar halinde yayılan havadan başka bir şey değildir. Ses tonları bazen yüksek bazen de alçak olabilir. Bu durum sesin dalga boyuna bağlıdır. Dalga boyu sesin herhangi bir tepe ve dip noktası arasındaki uzaklıktır. Küçük dalga boyları yüksek ses, büyük dalga boyları ise alçak ses çıkarır.

Bize doğru yaklaşmakta olan bir yarış arabasını düşünelim, kendisi çıkardığı sesten sonra gelir. Bu yarış arabasının sesini ilk duyduğumuzda araba hareketinden dolayı önünde ki ses dalgalarına yaklaşır, aksi yöndeki ses dalgalarından ise uzaklaşmaktadır. Arabanın önündeki ses dalgalarının birbirleri arasındaki mesafe azalır yani dalga boyları kısalırlar. Yanımızdan geçip bizden uzaklaşmaya başladığında ise arabanın arkasında kalan, aralarında ki mesafe artmakta olan ses dalgalarını duyarız. Birbirinden uzaklaşmakta olan bu ses dalgalarının dalga boyları uzar. Arabanın önünde ses daha yüksek, arkasında ise daha alçaktır. Buna doppler etki denir.

 Doppler etkisi sadece ses dalgalarında değil, aynı zamanda ışık dalgalarını da kapsar. Eğer ışık dalgası sıkıştırılırsa dalga boyu kısalır, sonuç olarak ta kırmızı ışıktan maviye kayma gerçekleşir. Bunun gerçekleştiğini görmek için ise saatte 160 milyon km hızla gitmeniz gerekmektedir.

0 yorum:

Yorum Gönder